بیوفیدبک چیست؟
بیوفیدبک (به انگلیسی: Biofeedback) یا زیبازخورد فن دادهبرداری از کارکرد اندامهای بدن و نمایاندن آن به بیمار جهت مهار ارادی آن اندام است. انسانها بیوفیدبک را بهطور طبیعی در تمام زمانها، در سطوح مختلف هوشیاری و اراده انجام میدهند. حلقه زیبازخورد را میتوان به عنوان خودتنظیمی نیز در نظر گرفت. برخی از حوزههایی که در این مقام مورد بحث دارند عبارتند از نوار مغزی، تونوس ماهیچهای، هدایت پوست، میزان تپش قلب و درک درد.
بیوفیدبک ممکن است برای بهبود سلامت، عملکرد و تغییرات کاراندامشناختی که اغلب همراه با تغییرات در افکار، احساسات و رفتار اتفاق میافتد استفاده شود. اخیراً، فناوریها با بیوفیدبک عمدی کمک کردهاند. در نهایت، این تغییرات ممکن است بدون استفاده از تجهیزات اضافی حفظ شوند، زیرا برای تمرین بیوفیدبک لزوماً به هیچ تجهیزاتی نیاز نیست.
بیوفیدبک شیوهای تکمیلکننده و جایگزین برای دارو درمانی است که در آن بیمار میآموزد که چگونه عملکردهای بدن از جمله ضربان قلب را با کمک ذهن، کنترل کند.
در بیوفیدبک بیمار به حسگرهای الکتریکی وصل میشود که به او کمک میکند اطلاعاتی دربارهٔ بدن خود را دریافت و اندازهگیری نماید، حسگرهای بیوفیدبک به بیمار میآموزد که چگونه تغییرات ظریف و ماهرانهای در بدن خود، مثلاً آرام کردن برخی ماهیچهها را به تدریج انجام دهد تا به آنچه میخواهد، برای مثال کاهش تنش، برسد.
در اصل بیوفیدبک وضعیت سلامت و عملکرد فیزیکی، به فرد قدرت استفاده از افکار برای کنترل بدن را میدهد. بیوفیدبک اغلب به عنوان یک شیوه آرمیدگی بکار میرود.